දැක්කොත් දැක්කා විතරයි...

මාලුංක්‍යපුත්ත තෙරුන් වයසට ගිහින් පැවිදි වුන තෙරනමක්. බුදුරජාණන් වහන්සේ වෙත පැමිණි මාලුංක්‍යපුත්ත තෙරුන් " බුදුරජාණන් වහන්ස, බොහොම කෙටියෙන් බණ ටිකක් කියන්න මම විස්තර වශයෙන් වටහා ගන්නම්" කියලා කිව්වා.
එතකොට බුදු රජාණන් වහන්සේ ඇසුවේ "මාලුංක්‍යපුත්ත මම ඔබට කෙටියෙන් බණ කිව්වොත් තරුණයන්ට මොනවද කියන්නේ "කියලා .

එතකොට මාලුංක්‍යපුත්ත තෙරුන් කියනවා, මටත් පුළුවන් තරුණයෙක් වගේම සිතන්න මට කියා දෙන්න කියලා
බුදුරජාණන් වහන්සේ මෙසේ දේශනා කලා,

"මාලුංක්‍යපුත්ත ඔබ දැක්කොත් දැක්කා විතරයි, ඔබට ඇහුනොත් ඇහුනා විතරයි, ඔබට නාහෙට ගඳ සුවඳක් දැනුනොත් දැනුනා විතරයි.ඔබට දිවට රස දැනුනොත් දැනුනා විතරයි, කයට පහස දැනුනොත් දැනුනා විතරයි, ඔබට හිතුනොත් සිතුවිල්ලක් එතනින් එච්චරයි. එතකොට ඔබ, ඔබ තුල නෑ, ඔබ තුල ඔබ නැත්නම් ඔබ වෙන තැනකත් නෑ, ඔබ ඔබ තුලත් නැත්නම් වෙන තැනකත් නැත්නම් ඔබ නිදහස් "
~කිරිබත්ගොඩ ඥානානන්ද හාමුදුරුවන්ගේ දහම් දේශනාවකින් ශ්‍රවනය කළෙමි.
_______________________________________________________

මේ කතාව මට මෙහි ලියන්න සිතුනේ, අපි කීප දෙනෙක් අතරේ ඇතිවුන කතා බහක් නිසා. සිත් කිපීම් , වෛර වැපිරීම් සහ වැරදි ලෙස වටහා ගැනීම් නිසා අප අතර බොහෝ දෙනෙක් සිටියේ අමනාපයෙන්, දුකෙන්. අනුන්ගේ දොස් දැක්කත් ඒවා අමතක කරලා ඔවුන්ගේ හොඳ ටික විතරක් දකින්න උත්සහ කරන අතරේ, දොස් පොදි ගසාගෙන ඒවා තවමත් කරපින්නාගෙන සිටින අය. ඒවගේම, එයාලට අදාල නැති දේවල් , අනුන්ගේ කුණු කන්දල් අවුසමින් ඒවා රස බලන අය අප අවට ඕනෑ තරම්.
ඒත් හිතේ තියෙන දොස් වචන වලින් එළියට දාලා තමන්ගේ හිත් සතුටු කරගත්තට ඔවුන් කිසි දිනක සිතන්නේ නෑ, ඔවුන් කරන දේ හරිද කියලා. එවැන්නවුන් නිසා අපහසුතාවයට පත්වෙන පිරිස් බොහෝමයි. ඒත් නිසි අධ්‍යාත්මික චින්තනයක් නොමැතිව , ලෞකිකමය දෑ පසු පස දුවන්නන් හට එවැනි දේ තුලින් තම සිත් සතන් සතුටු කරගන්නට හැකියාව ඇති බවයි අපට සිතුනේ.

එනිසා සිත් තැවුලෙන් සිටින සබැඳියන් හට වටහා දුන්නේ, කවුරු කොහොම මොනවා කීවත් ඔබව දන්නා කෙනා, ඒවායෙන් නොමග යන්නේ නැති බවයි . ඒවගේමකියන්නා කෙසේ කීවත් අසන්නා සිහි නුවණින් ඇසිය යුතුයිනේ. ඉතින් එක එක මානසික මට්ටම් වල සිටින පුද්ගලයින් අපිට දොස් කිව්වත් කෙනෙහිලිකම් කුහකකම් කලත් මම නම් හිතන්නේ නෑ. හරි පැවැත්මක ඉන්න කෙනෙක්ට ඉන් අබමල් රේණුවක හානියක් සිදුවෙනවා කියලා.

අනික අද වෙනකොට සමාජයේ හැමෝම පිළිගත් මතයක් තමයි, ගල් ගහන්නේ ඵල ඇති රුකටයි කියලා, ඒ කියන්නේ හොඳට සාරවත්ව හැදිලා ඵල බර වෙලා තියෙන ගහට තමයි හැමෝම ගල් ගහන්නේ, එනිසා එහෙම සාර්ථක පුද්ගලයින්ට චෝදනා එල්ල කලත් හැමෝම හැරිලා බලන්නේ මෙහෙම චෝදනා එල්ල කරපු කෙනා කවුද, එයාට තියෙන ප්‍රශ්නේ මොකක්ද කියලා. මොකද මම අහලා තියෙනවා වතුර අඩු කලයේ තමයි වතුර හෙලවෙන්නේ කියලා. ඉතින් තමන්ගේ හිතේ තියෙන අසහනය තරහ වචන වලින් පිට කරලා කාගෙ හරි ඔලුවක් මත අත හරින එක එහෙම අයගේ සිරිත . ඒවට උත්තර දෙන්න තරම් කාලයක් ඇත්තටම නැති නිසා ඔන්නොහේ එයාලා වපුරන බිජුවට එයාලටම නෙලාගන්න වෙන හැටි බලාගෙන ඉඳීම තමයි වටින්නේ. ඉතින් මටනම් මොකක් දැක්කත්, දැක්කා විතරයි... එතනින් එහාට එය සිත තුල තැන්පත් කරගෙන උලුප්ප උලුප්පා දැක්වීම, සිතීම නොකර, එතනින් එපමණයි. මම දන්නේ නෑ ඔබට ඉහත ධර්ම දේශනා කොටස කෙසේ වටහුනාද කියලා. කිසිම දේකට ඇලීම් ගැලීම් නොමැතිව වෙසීම යෙහෙකැයි මට සිතේ.

පාළුය හැම අත හිරු නො එන මග තොට
නොදකිමි සුභ ඵල සුව දෙවන සිතකට
අනුන්ගේ දොස් දැක, හුවා දක්වන සඳ
මහත්‍ යැයි පෙන්වන තමන්ගේ ගුණ කඳ

සිතුවිලි දෝස් මුර නැග එයි මහ හඬින
කරට ගත් කුණු පොදි එල්ලාගෙන සිටින
අනුන් රෙදි සෝදමින් මඩේ ලා වේලන
තරම් නොම වේ මිනිස් සිත් මඩින

බෝ